Treść strony O HOKEJU
Historia NHL.
Tak powstała National Hockey League czyli narodowa liga hokeja, obejmująca początkowo swym zasięgiem tylko obszar Kanady. Z czasem przystąpiły do niej również kluby z USA, jednak w zespołach tych występowali niemal wyłącznie Kanadyjczycy. 19 grudnia 1917 rozegrano pierwsze ligowe mecze, a pierwszymi mistrzami NHL została drużyna Toronto Arenas.
W 1924 r. Boston Bruins byli pierwszym zespołem z USA, który wszedł do NHL. W sezonie 1926-27 podzielono liczącą już 10 drużyn ligę na 2 grupy: kanadyjską i amerykańską. W latach 1942-66 jednogrupową liga przez dłuższy czas przeżywała bardziej ustabilizowany żywot. Grało w niej niezmiennie 6 tych samych zespołów. Ta legendarna szóstka to: Montreal Canadiens i Toronto Maple Leafs - jedyne drużyny z terenu Kanady oraz 4 kluby amerykańskie - Boston Bruins, New York Rangers, Detroit Red Wings i Chicago Blackhawks.
W sezonie 1967-68 ligę powiększono do 12 zespołów (przyjęto m. in. Pittsburgh Penguins i Philadelphia Flyers), dzieląc ją jednocześnie na 2 grupy: wschodnią i zachodnią. Następnie, co 2 sezony przyjmowano do ligi po 2 kolejne kluby, tak że w roku 1974 liczyła ona już 18 zespołów.
Z początkiem lat 70-tych na kontynencie pólnocnoamerykańskim pojawiła się nowa, konkurencyjna dla NHL liga o nazwie World Hockey Association (WHA) zrzeszająca 12 zawodowych zespołów. Jednak od samego początku borykała się ona z dużymi kłopotami i ostatecznie zbankrutowała w 1979 r. NHL przejęła od niej 4 najlepsze drużyny (m. in. Edmonton Oilers) i od tej pory mogła już prowadzić planową i konsekwentną działalność.
Jeszcze w latach 70-tych w NHL pojawili się pierwsi hokeiści ze Starego Kontynentu, przede wszystkim Szwedzi i Finowie, natomiast pierwszym graczem zza Żelaznej Kurtyny był Czechosłowak Vaclav Nedomansky, który zadebiutował w NHL w 1977 r. (w barwach Detroit Red Wings). W 1980 r. dołączył do niego bramkostrzelny napastnik, Słowak Peter Stastny (Quebec Nordiques). W 1979 r. na lodowiskach NHL zadebiutował Wayne Gretzky, cudowne dziecko kanadyjskiego hokeja, jak się później okaże, najlepszy hokeista wszechczasów. W ciągu 20 sezonów (1979-99) gry w NHL w 1487 meczach sezonu regularnego zdobył on 2857 punktów (894 bramki i 1963 asysty) oraz 382 punkty (122 bramki i 260 asyst) w 208 meczach playoff. Ustanowił on ponad 50 strzeleckich rekordów, 9 razy został wybrany najlepszym zawodnikiem (MVP) sezonu regularnego, 2 razy MVP playoffów, 10 razy zdobył tytuł króla strzelców ligi, 14-krotnie przekroczył granicę 100 punktów w sezonie (m.in. rekordowe 215 punktów w 80 meczach w sezonie 1985-86), 9-krotnie pokonał barierę 50 bramek w sezonie (m.in. rekordowe 92 bramki w 80 meczach w sezonie 1981-82), wraz z Edmonton Oilers 4-krotnie zdobył Puchar Stanleya.
Przez całe lata osiemdziesiąte NHL liczyła 21 zespołów (7 z Kanady), a każda z drużyn rozgrywała w sezonie zasadniczym 80 meczów (każdy z każdym po 4 mecze). Liga podzielona była na 2 główne grupy: wschodnią (Wales Conference), składającą się z 2 podgrup (dywizji): atlantyckiej (Patrick Division) i północno-wschodniej (Adams Division), oraz zachodnią, również złożoną z 2 podgrup: centralnej (Norris Division) i pacyfiku (Smythe Division).
W 1989 r. w NHL zadebiutowali pierwsi Rosjanie. Po ogromnych perypetiach na tak wielkie wyróżnienie, w uznaniu zasług dla radzieckiego hokeja i komunistycznej ojczyzny, tamtejsza federacja zezwoliła na występy za oceanem swojej znakomitej piątce. Obrońcy: Viacheslav Fetisov - wieloletni kapitan "sbornej" oraz Aleksei Kasatonov trafili do New Jersey Devils, napastników Igora Larionova i Vladimira Krutova zakupiło Vancouver Canucks, a Sergei Makarov pojechał do Calgary Flames. Młodsi hokeiści, nie mogąc liczyć na przychylność partii, postanowili sami pokierować swoją sportową karierą "nielegalnie" emigrując na Zachód. Aleksander Mogilny nie powrócił do ZSRR po MŚ w Sztokholmie (1989) i trafił do Buffalo Sabres, a Sergei Fedorov (Detroit Red Wings) pozostał w USA korzystając z okazji udziału w Igrzyskach Dobrej Woli (Goodwill Games) w Seattle w 1990 r. Ten ostatni jako pierwszy Europejczyk został wybrany najbardziej wartościowym graczem ligi (MVP) w sezonie 1993-94.
Wydarzenia polityczne przełomu lat 80/90 w Europie Wschodniej umożliwiły masową, już legalną migrację do NHL zawodników z tej części kontynentu: Czechów, Rosjan, Słowaków, Ukraińców i Łotyszów. 9 kwietnia 1994 r. na lodowiskach NHL zadebiutował pierwszy Polak - Mariusz Czerkawski. Reprezentujący Boston Bruins, wychowanek GKS Tychy wystąpił w przegranym 0:3 meczu przeciwko Tampa Bay Lightning. Następnego dnia w wygranym przez Boston pojedynku z Philadelphia Flyers 4:3 zanotował na swoim koncie pierwszą asystę, a 3 dni póŹniej w występie przeciwko Ottawa Senators (8:0) zdobył swoją pierwszą bramkę. 6 lutego 2000 r. w Toronto, Mariusz Czerkawski wystąpił w rozgrywanym corocznie Meczu Gwiazd (All-Star Game).
W latach 90-tych nastąpił bardzo dynamiczny rozwój NHL. Do ligi przystąpiły kolejne kluby, tak że w sezonie 2000-01 NHL liczy już 30 drużyn. Pojawiło się nowe zjawisko przenoszenia nie zarabiających na siebie klubów z północy kontynentu na nie znające zimy i śniegu południe Stanów Zjednoczonych. Z 30 zespołów tylko 6 reprezentuje ojczyznę hokeja - Kanadę (Montreal Canadiens, Toronto Maple Leafs, Ottawa Senators, Edmonton Oilers, Calgary Flames i Vancouver Canucks). Natomiast aż 10 drużyn pochodzi z kojarzonych raczej ze słońcem i upalną pogodą południowych stanów USA. Kalifornia ma 3 kluby, Floryda 2, a Arizona, Texas, Tennessee, Georgia i Karolina Płn. po 1. Liga podzielona jest geograficznie na 2 główne, 15 zespołowe grupy (konferencje): Wschodnią (Eastern Conference) i Zachodnią (Western Conference). W skład każdej z nich wchodzą 3 podgrupy (dywizje), po 5 drużyn każda. Na wschodzie są to podgrupy (dywizje): Północno-Wschodnia (Northeast Division), Atlantycka (Atlantic Division) i Południowo-Wschodnia (Southeast Division), a na zachodzie: Centralna (Central Division), Północno-Zachodnia (Northwest Division) i Pacyfiku (Pacific Division). Każda z drużyn w sezonie zasadniczym (trwającym od paŹdziernika do połowy kwietnia) rozgrywa 82 mecze. Po zakończeniu sezonu regularnego na placu boju pozostaje 16 drużyn (po 8 najlepszych zespołów z każdej konferencji), które rozpoczynają playoff czyli walkę o Puchar Stanleya - najcenniejsze trofeum w hokejowym świecie. W każdej konferencji kluby rozstawiane są (wg ilości zdobytych punktów w sezonie) z numerami od 1 (mistrz całej konferencji) do 8 i kojarzone w pary (1 - 8, 2 - 7, 3 - 6, 4 - 5). Wyjątek stanowią miejsca 2 i 3, które zarezerwowane są dla mistrzów pozostałych 2 dywizji niezależnie od ich dorobku punktowego w sezonie. Wszystkie rundy playoff rozgrywane są do 4 zwycięstw jednej z drużyn (czyli maks. 7 meczów), a drużyny rozstawione z wyższymi numerami mają przywilej rozgrywania pierwszych dwóch meczów, piątego (ewentualnie) oraz decydującego, siódmego (ewentualnie) na własnym lodowisku. W 2 rundzie drużyny rozstawiane są po raz kolejny, tak aby najlepsza zawsze trafiała na najsłabszą. Trzecia runda to półfinał Pucharu Stanleya i jednocześnie finały obydwu Konferencji. W wielkim finale Pucharu Stanleya spotykają się dwaj zwycięzcy Konferencji: Wschodniej i Zachodniej. Jak widać, droga do zdobycia pucharu jest bardzo długa i wymaga od finalistów rozegrania w sumie od 98 (minimum) do 110 meczów (maksimum) w całym sezonie. Mistrz NHL otrzymuje na jeden sezon przechodni, duży (90 cm wys., 15 kg wagi) puchar ze srebra na którym zostaje wygrawerowana nazwa klubu. Najbardziej utytułowanym klubem NHL w historii jest zespół Montreal Canadiens, który zdobył Puchar Stanleya aż 24 razy (stan na koniec sezonu 1999-2000).
